در این مقاله بخوانید
عایق الکتریکی اپوکسی چیست؟ عایق مقره و اپوکسی چه کاربردی دارد؟ آموزش اجرای اپوکسی چگونه است؟ عایق اپوکسی نرم و سخت چیست و چه کاربردی دارد؟ هاردنر پلی آمید و پلی آمین چه نقشی در ساخت عایق الکتریکی اپوکسی دارد؟
در ادامه به سوالات بالا پاسخ خواهیم داد.
مقدمه
انرژی الکتریسیته و برق و قدرت در صنایع و فعالیت‌های مختلفی کاربرد دارد ویک زمینه‌ی وسیع است که بسیاری از عوامل را پوشش می‌دهد. مدار‌های الکترونیکی نیز برای کنترل و راه اندازی دستگاه‌ها تبدیل به یک راه حل دائمی برای دستگاه‌های مختلف شده است. اما بعضی از محیط‌ها در شرایط مختلف می‌توانند به راحتی باعث آسیب دیدن مدار و قطعات الکترونیکی شوند.
عواملی چون گرد و خاک، محیط‌های گرم صنعتی، مجاورت با مواد شیمیایی و رطوبت عامل‌هایی هستند که به راحتی می‌توانند مدار الکتریکی دستگاه‌ها را از بین ببرند. به همین دلیل با یک عایق مناسب نیاز است تا بتواند طول عمر آنها را افزایش دهد و از ورود عوامل مختلف محیطی به برد‌ها جلوگیری کند.
در این شرایط می‌توان به عایق الکتریکی اپوکسی که با ترکیب هاردنر و اپوکسی ساخته می‌شود اعتماد نمود.
عایق الکتریکی مقره و بوشینگ اپوکسی
یکی از کاربرد‌های رزین اپوکسی استفاده از عایق برای بوشینگ‌ها است. این قطعات الکتریکی به نظر ساده در بسیاری از مدار‌ها، قطع کننده‌‌ها و خازن‌ها استفاده می‌شود. انتقال جریان با ولتاژ بالا توسط بوشینگ‌ها انجام می‌شود و اینکار توسط یک مانع بین هادی و محفظه‌ی فلزی انجام می‌شود.
هاردنر‌های رزین اپوکسی مورد استفاده در مقره و بوشینگ بیشتر از نوع آلیفاتیک، سیکلو آلیفاتیک است که با رزین اپوکسی اصلاح شده ترکیب می‌شوند و بعنوان عایق استفاده می‌شوند بهره می‌برند.
هاردنر‌های آلیفاتیک و سیکلو آلیفاتیک بخاطر تفاوتی که در ویسکوزیته و مقاومت دمایی دارند، طبق شرایط مختلف از آنها استفاده می‌شوند. اما به طور کلی آلیفاتیک و سیکلو آلیفاتیک واکنش پذیری پایینی دارند و برای انجام فرآیند پخت اپوکسی باید در دمای بیشتری قرار بگیرند.
عایق اپوکسی نرم
عایق اپوکسی نرم بعد از سفت شدن خاصیت ژله‌ای و نرم دارد. به همین دلیل از این عایق برای برد‌های الکترونیکی حساس استفاده می‌شود که حتی قابلیت جدا شدن نیز دارد.
نکات مهم در مورد استفاده از اپوکسی نرم برای عایق
- برای اینکه اپوکسی مورد نظر به خوبی عنمل کند و خاصیت خود را از دست ندهد باید مقدار ترکیب آن با هاردنر را به خوبی محاسبه کنید. مقدار مناسب ترکیب اپوکسی و هاردنر به این صورت است که هاردنر باید یک واحد از اپوکسی کمتر باشد و اگر این مورد رعایت نشود باعث چرب شدن اپوکسی و کمتر شدن چسبندگی آن می‌شود. همچنین بوی اپوکسی زیاد می‌شود و ممکن است باعث ایجاد مشکل در برد الکترونیکی نیز بشود.
- رزین اپوکسی نرم برای خشک شدن به شرایط خاصی احتیاج دارد و باید مراحل سفت شدن خود را طی کند. برای رساندن قابلیت‌های رزین اپوکسی به حداکثر قدرت خود هم از نظر فیزیکی و هم شیمیایی، باید آن را در دمای ۴۰ تا ۶۰ درجه تا سه ساعت قرار دهیم و یا ده روز آن را در محیطی با شرایط دمایی پایدار قرار دهیم. به این کار اصطلاحا پست کیور می‌گویند که باعث می‌شود اپوکسی به حداکثر توان خود بشود.
اپوکسی عایق الکتریکی سخت
نوع دیگر عایق الکتریکی، عایق اپوکسی سخت است. این عایق نیز برای محافظت از آسیب دیدن سیم پیچی‌ها، عایق برد‌ها و قطعات الکترونیکی و مخابرات استفاده می‌شود.
ویژگی‌های این برد شامل مقاومت ولتاژ شکست بالا، ضد آب و مقاومت شیمیایی بالا، قابلیت تنظیم انعطاف پذیری و سختی عایق و … اشاره کرد.
رزین اپوکسی عایق الکتریکی سخت، بعد ار سفت شدن روی قطعه از آن جدا نمی‌شود و این باعث می‌شود تا قطعه غیر قابل تعمیر شود.
نقش هاردنر پلی آمید و پلی آمین
پلی آمید‌ها جزو هاردنر‌های آلیفاتیک هستند. این هاردنر‌ها از ترکیب و واکنش شیمیایی پلی آمین و اسید‌های چرب ساخته می‌شود. هاردنر پلی آمید از پلیمریزه شدن اسید‌های چرب ساخته می‌شود.
هاردنر پلی آمید عمل پخت آرامی را در ترکیب با رزین اپوکسی انجام می‌دهد. اما بعد از پخته شدن اپوکسی، طول عمر مفید و بالاتری را خواهد داشت. اما استفاده از پلی آمید بعنوان هاردنر در اپوکسی یک عایق الکتریکی از نوع سخت را ایجاد می‌کند. این عایق‌های الکتریکی اپوکسی به برد و سیم می‌چسبد و مقاومت بالایی دارد. اما نمی‌توان قطعه‌ی عایق شده با آن را تعمیر کرد.
البته طیف هاردنر‌های پلی آمید متفاوت است و طبق میزان ویسکوزیته مورد استفاده قرار می‌گیرد. پلی آمید با ویسکوزیته پایین بیشتر بعنوان چسب، درز گیر و عایق الکتریکی برای سیم و کابل استفاده می‌شود.
هاردنر اپوکسی پلی آمین
هاردنر پلی آمین از نوع سیکلو آلیفاتیک است. هاردنر‌های پلی آمین نسبت به آلیفاتیک خصوصیات خاص خود را دارد و بعد از ترکیب با اپوکسی در دمای معمولی و با سرعت بیشتر آن را سفت می‌کند. بعد از سفت شدن هاردنر پلی آمین با اپوکسی عایق الکتریکی، می‌توانیم از استحکام شیمیایی و مکانیکی بیشتری بهرمند شویم.
نتیجه گیری
انرژی الکتریسیته و علم الکترونیک در دنیای امروز و صنعت و تکنولوژی، نقش مهمی دارد. اما بخصوص در محیط‌های صنعتی و مکان‌هایی که با مواد شیمیایی یا کار‌های پر تنش سر و کار دارد، می‌تواند به برد‌های الکترونیکی و کابل‌ها آسیب بزند. برای جلوگیری از این آسیب‌ها، به یک عایق مقاوم در برابر واکنش شیمیایی، فشار و ضربه نیاز داریم. به این منظور از عایق الکتریکی اپوکسی استفاده می‌شود. یکی از کاربرد‌های این عایق در مقره و بوشینگ‌ها است که در صنعت برق کاربرد فراوانی دارد.
عایق الکتریکی اپوکسی در دو نوع نرم و سخت ساخته می‌شود. عایق سخت چسبندگی بیشتری دارد و سریع‌تر فرآیند پخت آن در دمای معمولی انجام می‌شود اما بعد از سفت شدن به برد یا کابل می‌چسبد.
عایق نرم نیز بعد از سفت شدن بافت نرم‌تری دارد و قابل جدا کردن است که در صورت نیاز به تعمیر می‌توان آن را جدا کرد.
هاردنر‌های پلی آمید و پلی آمین دو هاردنر مورد استفاده در ساخت عایق الکتریکی اپوکسی هستند که البته خود آنها انواع مختلفی دارد و هر کدام ار آنها برای ایجاد ویژگی خاص در عایق مناسب است و به صورت تخصصی انجام می‌شود.
پیشنهاد می کنیم سایر مقالات رزین و اپوکسی 118فایل را نیز مطالعه فرمایید.
تو باید چیزی را که می خواهی انتخاب کنی، اما قبل از آن باید در مورد چیزی که می خواهی برای خودت شفاف سازی کنی.
