در این مقاله بخوانید
صابون سازی چیست؟ حرفه تولید صابون از چه زمانی آغاز شده است؟ صابون چیست؟ ساخت صابون در زمانهای بسیار دور چگونه انجام میشده است؟ آیا با مواد مورد نیاز برای ساخت صابون آشنا هستید؟ صابون مایع با صابون جامد چه تفاوتی دارد؟ آیا صابونها را از نظر نوع مصرف نیز تقسیم بندی میکنند؟ چگونه آموزش ساخت صابون را فرا بگیریم؟ با ما همراه باشید تا به جواب سوالاتتان دست پیدا کنید.
مقدمه
صابون یکی از وسایل بهداشتی و نظافت است که از دوران گذشته تا به الان در دسترس مردم قرار داشته است. تولید صابون از مواد مختلفی، یعنی از چربی حیوانی گرفته تا مواد گیاهی و حتی مواد شیمیایی انجام میشده است. در گذشته صابون علاوه بر شستشو برای درمان زخمهای پوستی و رنگ کردن مواد و پارچه و همچنین به عنوان پماد مورد استفاده قرار میگرفته است. طبق منابع رومی قدمت استفاده از صابون به 600 سال قبل از میلاد میرسد.
صابون چیست؟
امروزه با صنعتی و مدرن شدن وسایل و مواد و تجهیزات مختلف، تولید صابون هم با مواد شیمیایی مثل نمکهای سدیم و پتاسیم و… انجام میشود. در گذشته صابون از وسایل مختلف از جمله چربی حیوانی ساخته میشد. پیه ماده اصلی در صابون سازی است که با ترکیب آن با مواد دیگر بهترین صابونها درست میشوند. در ساختار صابونهای صنعتی سه ماده اسید چرب استئاریک، پالمیتیک و اولئیک نقش اساسی دارد. صابون برای نظافت و مراقبتهای بهداشتی مورد استفاده قرار میگیرد و این مختص امروز نیست بلکه از هزاران سال پیش مردم به روشهای مختلفی صابون تولید میکردند و برای شستن لباسها از آنها استفاده میکردند.
تاریخچه تولید صابون
شیوهی تولید صابون در قرون وسطی به این صورت بوده که ابتدا خاکستر ناشی از مواد گیاهی سوخته شده را به چربی اضافه میکردند و آن را با آب میجوشاندن تا آب آن کاملا تبخیر شود و مواد باقی مانده را به عنوان صابون به مصرف میرساندند.
در قرن 12 صابون سازی در انگلستان شروع شد و کسانی که وارد این حرفه میشدند باید مالیات سنگینی را پرداخت میکردند. سال 1862 آندره پیرز در لندن کارخانه صابون سازی را راه اندازی کرد و به تولید صابونهای شفاف با کیفیت بسیار بالا پرداخت. در سال 1807 ساخت سدیم هیدروکسید یا سود سوزآور تاثیر شگرفی در تولید صابون گذاشت و باعث شد صابون سازی در بسیاری از کشورها رواج پیدا کند.
گفته میشود اولین کارخانه صابون سازی صنعتی را ویلیام گاسج در سال 1850 تاسیس کرد و در آن به تولید بهترین صابونها با کیفیت بسیار بالا پرداخت. به طور کلی میتوان گفت به درستی معلوم نیست که چه کسی و یا کدام قوم یا کشوری، اولین بار صابون را تولید کرده و برای مصرف آماده نمود. اینها کلیاتی از تاریخ صابون سازی در کشورهای مختلف بود.
صابون سازی در زمانهای بسیار دور چگونه بود؟
همانطور که گفتیم صابون در قرون وسطی با خاکستر چوب و مواد گیاهی با چربی حیوانی و جوشانده شدن آن در آب انجام میشده است. وقتی این ماده سرد میشد به عنوان صابون مورد استفاده قرار میگرفت. بعد از سالها تحقیق شخصی به نام نیکولا لبنک، سود سوزآور را از نمک معمولی استخراج کرد و راهی برای ساخت صابونهای متنوع با این ماده خطرناک کشف کرد.
روش نوین و مدرن صابون سازی را شخصی به نام اوژن میشل شورول فرانسوی در سال 1823 بنیان گذاری کرد. در انتهای قرن 19 کارخانههای تولید صابون زیادی را راه اندازی کردند و صابونهای صنعتی تولید و وارد بازار مصرف شدند. این در حالی بود که مردم روستایی همچنان صابون را خودشان با وسایلی که داشتند تولید میکردند.
چه موادی در تولید صابون نقش دارند؟
موادی که در صابون سازی صنعتی استفاده میشوند مواد چرب مثل گلیسیریدها، اسیدهای چرب و… هستند. که از مهمترین آنها چربی گاو گوسفند و روغن نارگیل، روغن نخل، روغن زیتون و… را میتوان نام برد. چربی گاو و گوسفند بیش از نیمی از چربی مورد نیاز صابون سازی را تامین میکند و صابونی که با این چربیها تولید شود از کیفیت بسیار بالایی بر خوردار است.
از روغن نخل برای صابونهایی که در حمام و دستشویی کاربرد دارند استفاده میکنند. روغن زیتون برای ساخت صابون نرم و صابون مایع به کار میرود. برای اینکه صابونهای ارزان قیمت تولید کنند از روغن پنبه در ترکیب صابون استفاده میکنند. جالب است بدانید حدود 15 درصد چربی که در صابون سازی استفاده میشود از روغن نارگیل است و اهمیت این روغن برای این است که صابونی که با این روغن تولید میشود به راحتی در هر آبی حل میشود و کف خوبی تولید میکند.
دومین موادی که در صابون سازی استفاده میشود هیدروکسید سدیم، هیدروکسید پتاسیم یا همان کربنات سدیم است. بیشترین و پرکاربردترین ماده قلیلیی که در صابون سازی استفاده میشود هیدروکسید سدیم است. علاوه بر مواد فوق از مواد افزودنی دیگر برای پرکردن و ارزان تمام شدن ساخت صابون مثل پودر ذرت، مواد سلولزی و… استفاده میکنند. همچنین برای معطر کردن آن از اسانسهای مختلف استفاده میکنند و از موادی مخصوص برای خاصیت پاک کنندگی آن بهره میگیرند.
همچنین از مواد رنگی نیز برای تنوع در رنگ صابونها استفاده میکنند که شما هم میتوانید با تهیه همین مواد در خانه صابون دلخواهتان را بسازید.
صابون مایع با صابون جامد چه تفاوتی دارد؟
تولید صابون در سه حالت خمیری، جامد و مایع انجام میشود که تفاوت صابون مایع با صابون جامد در نوع ماده قلیایی است که در صابون سازی استفاده میشود. اگر قلیا هیدروکسید سدیم باشد صابونی که تولید میشود حالت جامد خواهد داشت و اگر از پتاسیم هیدروکسی به عنوان ماده قلیا در ساخت صابون استفاده شود صابون تولید شده حالت مایع خواهد داشت. صابون را از نظر نوع مصرف به انواع مختلف صابون حمام و دستشویی، صابونهای ساینده، صابون شفاف، صابون رختشویی، صابون طبی و … نیز تقسیم بندی میکنند که کاربرد و مصارف خاصی برای هرکدام تعیین شده است.
جمع بندی
صابون سازی حرفهای است که انسان از گذشتههای بسیار دور با آن آشنا بوده است و با استفاده از خاکستر چوب و چربی حیوانی و آب، صابون مناسبی را تولید کرده و برای شستن لباسها از آن استفاده میکرده است. امروزه انسان با پیشرفت تکنولوژی و آشنایی و با شناخت مواد شیمیایی مختلف توانسته است بهترین و با کیفیتترین صابونها را بسازد. امروزه تولید صابون از مواد گیاهی گرفته تا شیمیایی انجام میشود.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات ساخت صابون 118فایل نیز دیدن فرمایید.
موفقیت هایی که نصیب افراد صبور می شود همان هایی هستند که توسط افراد عجول رها شده اند.
