در این مقاله بخوانید
بچه دهی کندو چیست و چگونه اتفاق میافتد؟ آیا این اتفاق موجب ضرر در زنبورداری فرد خواهد شد؟ چه تمهیداتی در این باره میتوان انجام داد؟ وظیفه زنبوردار در زمان بچه دهی کندوی زنبور عسل چیست؟ چگونه آموزش صفر تا صد زنبورداری را فرا بگیریم؟ با ما همراه باشید تا به این سوالات پاسخ دهیم.
مقدمه
همانطور که میدانید زنبور عسل حشرهای سودمند برای محیط زیست و انسانها است. این حشره دارای خواص ویژهای است. بچه دهی کندو یکی از خواص زنبورها است. این خاصیت ویژهی زنبور عسل بسیار مهم است و توجه زیاد زنبوردار را میطلبد. بنابراین در ابتدا باید زنبوردار درباره این فرآیند به خوبی اطلاعات کسب کند.
بچه دهی کندو چیست؟
در واقع زنبورها بهطور عمده به دو دلیل بچه دهی کندو را انجام میدهند. دلیل اول کوچک بودن فضا پس از تخم گذاری زیاد ملکه و کاهش مرگ و میر در کندو است. در این حالت به دلیل کاهش فضا در کندو، ملکه و زنبورهای دیگر از آن خارج میشوند. دلیل دوم نیز کوچک بودن فضا است. البته دلیل دوم به نوع کندو مربوط است. بهطور مثال کندوهای قدیمی مثل کندوهای سبدی این مشکل را داشتند.
بچه دهی کندو به چه شکلی است؟
زمانی که کندوی شما سالم و پرقدرت باشد، به احتمال زیاد میزان مرگ و میر در آن کاهش مییابد. از طرفی ملکه زنبور عسل نیز در فصول بهار و اوایل تابستان تخم ریزی زیادی خواهد داشت. البته نکتهای که باید به آن توجه کنید این است که میزان این تخم ریزی بسته به نژاد ملکه، موقعیت جغرافیایی و آب و هوایی کندوها میتواند متفاوت باشد.
زمانی که تخم ریزی ملکه افزایش یابد، آهسته آهسته جمعیت کندو رو به افزایش میرود. در نتیجه نه فضای کافی برای زنبورها وجود خواهد داشت و نه فضای کافی برای تخم ریزی ملکه پیدا خواهد شد. در این شرایط تغییرات بزرگی در کندو به وقوع خواهد پیوست. این تغییرات در حدود یک هفته انجام خواهد شد.
• جایگزین ملکه
زنبورهایی که وظیفهی مراقبت از ملکهی زنبور عسل را بر عهده داشتند و در هنگام تخم ریزی به حدود بیست عدد رسیدهاند، مقدار تغذیه ملکه را کاهش میدهند. بنابراین وزن ملکه زنبورها کم خواهد شد. از جهتی مکان کوچکی در قسمت پایینی کندو نیز برای تربیت ملکه زنبور عسل جدید اختصاص داده میشود. بعد از رشد لارو در سلول خود که به آن شاخون ملکه نیز میگویند، شرایط برای حضور و در نهایت خروج آن از کندو آماده خواهد شد.
• فرار از کندو
در برههای زمانی مقدار بسیار زیادی از زنبورهای عسل از کندو خارج میشوند و در سمت بالای کندو به حرکت درمیآیند. بعد از گذشت مدتی پیشاهنگها فورا مکان موقتی برای اسکان مییابند.
تمام این زنبورهایی که از کندو فرار کردهاند، مقدار نسبتا زیادی عسل همراه خود دارند تا توانایی زندگی کردن در چند روز آینده را داشته باشند. ملکه زنبور عسلی که تغذیه آن کاهش یافته است و تخمهای کمتری دارا است، از کندو خارج میشود و همراه دیگر زنبوران کلنی جدیدی تشکیل میدهد.
در این حالت پیشاهنگها دستورات لازم را میدهند. این گونه زنبورها حدودا بیست و پنج روزه هستند و جوان محسوب میشوند.
• انتخاب محل جدید زندگی
بعد از آن که محل مناسبی جهت اسکان کندو ایجاد شد، زنبور عسل به سمت آن یورش میبرد. پیشاهنگها نیز مکان و عیار کندوی جدید را با نوعی رقص زنبوری نشان میدهند. جالب است بدانید محققان تاکنون تحقیقات بسیاری در مورد این گونه رقصها انجام دادهاند. عیار کندو با میزان این رقصها رابطهی مستقیمی دارد.
در واقع هر چقدر مقدار این رقص و سرعت حرکات افزایش یابد، کیفیت آن کندو بیشتر است. متاسفانه بسیاری از مردم این حرکات را به معنای طغیان میدانند و چنین میپندارند که این گونه زنبور عسل، زنبورهای خطرناکی هستند. اما این تصور نادرست است. این گونه زنبورها در واقع زنبورهایی هستند که دیگر کندو ندارند و در نتیجه از کندوی خاصی نیز مراقبت نمیکنند و بسیار آرام هستند
البته ممکن است در این زمینه تناقضاتی نیز وجود داشته باشد. ولی در حالت کلی این دسته زنبورهای خروج یافته از کندو که در پی کندوی جدید برای اسکان میگردند، آرام و امن هستند.
اقدامات زنبوردار
بعد از اتفاق بچه دهی کندو موقع رسیدگی زنبوردار میرسد. در واقع زنبوردار باید با انجام اقدامات درستی، تمهیدات لازم برای انتقال زنبورهایی که مکان موقت یافتهاند، در نظر بگیرد. این اقدامات باید بسیار سریع صورت گیرند. سرعت بالا در این حالت برای آن است که عسلی که توسط زنبور عسل حمل میشود، به اتمام نرسد.
در این صورت زنبوردار باید زنبور عسل را در درون ظرفی استوانهای یا هر وسیلهی دیگری به سوی کندوی جدید ببرد. اگر این کار را انجام ندهد، ممکن است زنبورها بعد از تمام کردن ذخیره عسل خود از بین بروند. حتی این امکان نیز وجود دارد که این جمعیت فراوان به سایر کندوها در محل زنبورداری حمله ببرند.
مسئولیت زنبوردار در آخر کار بچه دهی کندو این است که عکس العملی سریع و مناسبی داشته باشد و بتواند در زمان درست زنبورهایی که از کندوی قدیمی جدا شدهاند را در کندوی جدیدی که برای این کار قرار داده است، جایگذاری کند.
در صورتی که زنبوردار در جریان بچه دهی کندو قرار بگیرد، خیلی سریعتر میتواند شرایط را فراهم نماید تا از این موقعیت نسبتا خطرناک، فرصت مناسبی ایجاد کند. بنابراین دقت و توجه زیاد به کندوها علیالخصوص در فصل بهار که فصل بچه دهی کندو است، میتواند چاره ساز بسیاری از مشکلات زنبورداران باشد.
جمع بندی
بچه دهی کندو یک فرایند کاملا طبیعی است که جای هیچ گونه نگرانی ندارد. اگر زنبوردار فردی با دقت و باهوش باشد میتواند به راحتی بچه کندو را تبدیل به فرصت نماید. فصل بهار که فصل بچه دهی است و همچنین شرایط بچه دهی زنبور عسل طوری است که میتوان از طریق آن، استفاده مناسبی از کندو و زنبورهای عسل کرد.
اگر قصد دارید زنبوردار خوب و ماهری شوید باید در تک تک اتفاقات این مهارت، دقت کنید و راهکار خوبی برای هر یک از آنها بیابید. یکی از این اتفاقات نیز بچه دهی کندو است که ممکن است برای هر زنبورداری اتفاق بیافتد.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات زنبورداری 118فایل نیز دیدن فرمایید.