در این مقاله بخوانید
والیبال ورزش محبوبی است و فهمیدن موقعیت‌های مختلف بازیکنان در والیبال داخل سالن و نقش آنها در زمین باعث می‌شود لذت بیشتری از تماشای این ورزش ببریم. همچنین برای افرادی که آموزش والیبال را فرا می گیرند این مطلب بسیار حائز اهمیت است. در این مقاله به بررسی وظیفه هر یک از اعضا در تیم والیبال می‌پردازیم.
موقعیت های زمین و اهمیت آنها
در ورزش والیبال داخل سالن هر تیم از شش بازیکن تشکیل شده است. همچنین مهم است که بدانید هر یک از بازیکنان تیم موقعیت خاصی در زمین بازی دارند و نقش خود را در زمین بازی ایفا میکنند. هر قسمت از زمین توسط خط مرکزی به دو ردیف تقسیم می‌شود. بنابراین، ردیف جلو و ردیف عقب وجود دارد.
شش موقعیت در زمین بازی وجود دارد: جلو-چپ (شماره 4)، جلو-مرکز (شماره 3)، جلو-راست (شماره 2)، عقب-چپ (شماره 5)، عقب-مرکز (شماره‌گذاری شده به عنوان 6) و عقب-راست (با شماره 1). هر موقعیت شماره مخصوص به خود را دارد.
سه بازیکن در ردیف جلو بازی میکنند (بنابراین آنها به عنوان بازیکنان ردیف جلو شناخته می‌شوند) و سه بازیکن در ردیف عقب بازی میکنند (بنابراین آنها به عنوان بازیکنان ردیف عقب شناخته می‌شوند). بازیکنان ردیف جلو موقعیت‌های جلو چپ، جلو مرکز و جلو راست زمین را اشغال میکنند. بازیکنان ردیف عقب در موقعیت‌های عقب چپ، عقب وسط و عقب راست زمین قرار می‌گیرند.
قبل از ضربه زدن به توپ توسط زننده سرویس، بازیکنان هر دو تیم باید به درستی در زمین قرار گیرند. اگر یکی از بازیکنان تیم هنگام زدن توپ توسط سرور، موقعیت اشتباهی را در زمین اشغال کند، به این معنی است که تیم او مرتکب خطای موقعیتی شده است و تیمی که مرتکب خطای موقعیتی می‌شود یک امتیاز از دست می‌دهد. همچنین حق زدن سرویس در دفعات بعدی به تیم مقابل داده می‌شود.
بازیکنان می‌توانند موقعیت خود را پس از ضربه زدن به توپ توسط زننده سرویس تغییر دهند. بنابراین، آنها می‌توانند هر موقعیتی را در زمین خود اشغال کنند. هنگامی که تیم حق سرویس زدن را دریافت می‌کند، بازیکنان آن باید موقعیت خود را تغییر دهند و در جهت عقربه‌های ساعت بچرخند.
موقعیت های زمین و اهمیت آنها
نقش های بازیکنان والیبال
همانطور که قبلاً گفته شد، هر بازیکن در والیبال داخل سالن نقش‌های خاص خود را از جمله حمله، توپ گیری و پاس دادن دارد.
منظور از حمله حرکت تهاجمی ضربه زدن به توپ است. تلاش یکی از دو تیم برای پایان دادن به یک دور بازی با زدن توپ به زمین حریف را حمله می‌گویند.
منظور از توپ گیری، رد کردن توپ آبشار زده شده یا به سرعت زده شده توسط حریف است. اصطلاحی است برای هنر دریافت توپ زده شده در نزدیکی زمین.
منظور از پاس دادن هم مهارتی تاکتیکی است. در پاس دادن باید توپ به بازیکن خودی پاس داده شود تا او بتواند توپ را وارد زمین حریف کند.
بسته به نقش‌ها، مهاجمان، مدافعان روی تور، بازیکنان توپ گیر، بازیکنان دفاعی، پاسورها و ستترها وجود دارند. مهاجمان و مدافعان روی تور معمولا در طول بازی در ردیف جلو بازی میکنند. بازیکنان توپ گیر، پاسورها بازیکنانی هستند که معمولا در ردیف عقب بازی میکنند. امروز قصد داریم در مورد پست‌ها و نقش‌های مختلف بازیکنان در ورزش والیبال داخل سالن صحبت کنیم.
نقش های بازیکنان والیبال
وظیفه پاسور در والیبال
پاسورها در طول بازی کار بسیار مهمی را انجام می‌دهند. مسئولیت آنها شامل کمک به مهاجمان برای آماده شدن برای تکمیل حملات حمله است. وظیفه اصلی یک پاسور گرفتن پاس از بازیکن دیگر و تنظیم آن برای بازیکن مهاجم است. یک پاسور باید توپ را به آرامی در هوا رها کند. بنابراین، برای یک مهاجم باید آسان باشد که یک ضربه حمله را کامل کند و توپ را در زمین تیم مقابل به زمین فرود آورد. در واقع وظیفه پاس دهنده‌ی توپ دوم قرار دادن توپ در موقعیت دلخواه اسپکر است.
به عنوان یک قاعده، یک تیم والیبال یک پاسور در زمین دارد. با این حال، یک تیم ممکن است دو بازیکن پاسور نیز به صورت همزمان در زمین داشته باشد. وقتی یک تیم دو پاسور در زمین دارد، یک پاسور در ردیف جلو بازی می‌کند و موقعیت ضربه زننده سمت راست را اشغال می‌کند و دیگری در ردیف عقب در سمت راست بازی می‌کند.
اگر بخواهیم والیبال و بسکتبال را با هم مقایسه کنیم، خواهیم دید که نقش پاسور در والیبال داخل سالن بسیار شبیه به نقش گارد پوینت در بسکتبال است. بدیهی است که حرکت سریع برای پاسورها بسیار مهم است. علاوه بر این، پاسورها باید بتوانند به سرعت تصمیم بگیرند. پاسورها باید آموزش‌های مناسبی داشته باشند تا بتوانند با موفقیت از عهده مسئولیت‌های خود برآیند.
وظیفه پاسور در والیبال
آبشارزن و وظایف آن
در بررسی وظیفه هر یک از اعضا در تیم والیبال به آبشارزن می‌رسیم. آبشارزن فردی است که باید به توپ ضربه آبشار بزند. او را با نام‌های «اسپکر» یا «مهاجم» هم صدا میزنند .در واقع در ورزش والیبال سه ضربه زن وجود دارد. آنها به عنوان ضربه زن خارجی، ضربه زن میانی و ضربه زن سمت راست شناخته می‌شوند. هر کدام از ضربه گیران موقعیت‌های مختلفی را در زمین اشغال میکنند و وظایف خاص خود را دارند. اکنون زمان آن است که در مورد هر ضربه زن با جزئیات صحبت کنیم.
آبشارزن قدرتی
آبشارزن قدرتی معمولا در سمت چپ زمین بازی می‌کند و موقعیت اصلی حمله را اشغال می‌کند. آبشارزن قدرتی همچنین به عنوان بازیکن والیبالی شناخته می‌شود که بیشتر ضربات حمله را در طول بازی به توپ وارد می‌کند. آبشارزن‌های قدرتی در منطقه جلو تور بازی میکنند و در دو طرف تور هم حضور دارند.
آبشارزن میانی
آبشارزن میانی به عنوان دفاع روی تور وسط نیز شناخته می‌شود. نکته این است که آبشارزن میانی وظیفه کامل کردن ضربات حمله و همچنین مسدود کردن حملات تیم‌های مقابل را بر عهده دارد. آبشارزن وسط قسمت مرکزی زمین بازی را اشغال می‌کند. به همین دلیل است که اغلب این بازیکن با آبشارزن قدرتی و آبشارزن سمت راست جفت می‌شود. به عنوان یک قاعده، والیبالیست‌های بسیار بلند قد برای موقعیت آبشارزن وسط یا همان دفاع روی تور وسط انتخاب می‌شوند.
آبشارزن سمت راست
آبشارزن سمت راست به‌عنوان ضربه‌گیر و مهاجم پشتیبان نیز شناخته می‌شود. به راحتی می‌توان حدس زد که ضربه زن سمت راست در سمت راست زمین بازی می‌کند. مسئولیت این بازیکن شامل حمله و جلوگیری از حملات مهاجم آبشارزن قدرتی تیم مقابل است. بدیهی است که ضربه زدن به توپ از سمت راست زمین، برای یک چپ دست راحت تر است. به همین دلیل، بازیکنان چپ دست اغلب برای موقعیت آبشارزن یا ضربه زننده سمت راست انتخاب می‌شوند.
شایان ذکر است که موقعیت آبشارزن سمت راست به تعداد پاسورهایی که تیم والیبال به صورت همزمان درون زمین بازی دارد نیز بستگی دارد. اگر تیم ما فقط یک پاسور در زمین داشته باشد سپس یک آبشارزن سمت راست در ردیف جلو و در سمت راست زمین بازی خواهد کرد. با این حال، اگر یک تیم دو پاسور در زمین داشته باشد، یکی از پاسورها در موقعیت ضربه زن سمت راست خواهد ایستاد و پاس می‌دهد.
آبشارزن و وظایف آن
وظایف بازیکنان دفاعی
بازیکنان دفاعی معمولا در ردیف عقب زمین بازی میکنند. دو نوع اصلی از بازیکنان دفاعی در ورزش والیبال داخل سالن وجود دارد. این‌ها لیبروها و متخصصان دفاعی هستند. بازیکنان دفاعی وظیفه پاس دادن، تنظیم و همچنین ضربه زدن به توپ را در طول بازی بر عهده دارند. به همین دلیل است که بازیکنان تدافعی باید مهارت‌های زیر را به طرز خیلی قوی داشته باشند:
- در جمع کردن توپ و تحویل آن به پاسور(دریافت سرویس یا تماس اول با توپ با هدف کنترل آن برای بازیکن دیگر)
- پاس دادن
- ضربه زدن به توپ
1. لیبروها
در بررسی وظیفه هر یک از اعضا در تیم والیبال به لیبروها می‌رسیم. لازم به ذکر است که لیبروها فقط در ردیف عقب زمین بازی میکنند. در واقع می‌توانید به راحتی لیبروها را از سایر بازیکنان تیم والیبال تشخیص دهید. نکته اینجاست که لیبروها بازیکنانی هستند که پیراهن‌هایی با رنگ‌های مختلف می‌پوشند. یک تیم می‌تواند تنها یک لیبرو به طور همزمان در زمین داشته باشد.
به خاطر داشته باشید که لیبروها ممکن است در برخی لیگ‌های تفریحی و داخلی مجاز نباشند. بنابراین، آشنایی با قوانین لیگ قبل از گنجاندن یک لیبرو در یک تیم بسیار مهم است. هنگامی که یک لیبرو با بازیکن دیگری تعویض می‌شود، این تعویض به تعداد کل تعویض‌های تیم اضافه نمی‌شود.
وظایف بازیکنان دفاعی
2. متخصص دفاعی
همانطور که قبلا ذکر شد، یک تیم والیبال می‌تواند تنها یک لیبرو داشته باشد. با این حال، یک تیم می‌تواند یک یا دو متخصص دفاعی نیز داشته باشد. یک متخصص دفاعی (DS) معمولا در ردیف عقب زمین بازی می‌کند. یک تیم همچنین می‌تواند از DS برای تعویض بازیکنان ردیف اول زمین استفاده کند. در طول بازی یک DS و یک لیبرو عملکردهای دفاعی را انجام می‌دهند.
اگر بازیکن تیم حریف یک ضربه حمله را از سمت چپ زمین کامل کند، یک متخصص دفاع (یا لیبرو) باید به گوشه سمت راست عقب زمین حرکت کند تا در برابر چنین حمله ای مقاومت کند. با این وجود، اگر بازیکن تیم حریف یک ضربه حمله را از سمت راست زمین کامل کند، یک متخصص دفاع (یا لیبرو) باید به گوشه سمت چپ عقب زمین حرکت کند تا در برابر چنین حمله ای مقاومت کند.
شکی نیست که والیبالیست‌های ردیف جلو (مانند مهاجمان، آبشارزن‌ها و همچنین مدافعان روی تور) باید بسیار قد بلند باشند. علاوه بر این، بازیکنان باید بتوانند تا ارتفاع بالا بپرند. در طول بازی والیبالیست‌های ردیف جلو اغلب مجبورند برای جلوگیری از حملات تیم حریف و کامل کردن ضربه حمله، بالا بپرند. یعنی تمرینات ویژه ای که برای بهبود مهارت‌های پرش در نظر گرفته شده است باید در برنامه تمرینی این بازیکنان گنجانده شود.
ناگفته نماند که والیبالیست‌هایی مانند لیبروها، متخصصان دفاعی و پاسورها باید به سرعت در زمین حرکت کنند. همچنین برای آنها بسیار مهم است که مهارت‌های پاس قوی داشته باشند و بتوانند توپ را در بهترین زمان و مکان ممکن به آبشارزن ارسال کنند. بنابراین، آنها باید روی بهبود مهارت‌های جمع کردن توپ و ارسال پاس نهایی تمرکز کنند.
تنها ورزش کردن است که روحیه را تقویت می کند و توانایی ذهن را حفظ می کند.
