در این مقاله بخوانید
آیا میدانید چگونه زنبورهای خود را به درستی در زمستان پرورش دهید؟ چگونه میتوان کندو را در هر سال از زمستان نجات داد؟ پرورش زنبور عسل و نگهداری آن در زمستان چگونه است؟ زنبوردار برای زمستان گذرانی زنبورها چه کارهایی باید انجام دهد؟ زنبور عسل در زمستان چگونه سالم میماند؟ با ما همراه باشید تا نحوه نگهداری زنبورها از زمستان را بدانید.
مقدمه
همانطور که میدانید پرورش زنبور عسل کار باصرفهای است و جز مشاغل حساس است و باید کمی نسبت به وضعیت و چگونگی زندگی زنبوران حساسیت به خرج دهید. یک زنبوردار باید اصول نگهداری زنبورها در زمستان و تابستان را بداند تا بتواند زنبورهای خود را از سرما و گرمای زیاد محافظت کند. زنبور عسل در زمستان باید از سرما مصون بماند تا بتواند در بهار و تابستان عسل تولید کند.
نحوه نگهداری و پرورش زنبور عسل در زمستان
ضروری است یک زنبوردار برای زمستان آمادگی کافی داشته باشد تا از زنده ماندن زنبورها مطمئن شود و زنبورها این فصل را به سلامتی سپری کنند. زنبور عسل در زمستان به مراقبت بیشتری نیاز دارد. برای زمستان گذرانی خوب بهتر است به توصیه های زیر عمل شود:
- چک کردن ذخیره عسل کندو: اگر کندو از نظر وزنی بسیار سبک باشد به معنای کمبود غذا است و باید به صورت مصنوعی آنها را تغذیه کرد. غذا دادن به زنبورها باید قبل از سرد شدن هوا صورت گیرد، در غیر این صورت زنبورها وقت کافی برای ذخیره کردن غذا را نخواهند داشت. بر این اساس تغذیه زنبورها باید در اوایل پاییز صورت گیرد. پرورش زنبور عسل با تغذیه مناسب باعث قوی ماندن آنها در شرایط سخت زمستان میشود.
- قبل از اینکه زمستان بیاید، داخل کندوها باید تمیز شود.
- جاهای خالی کندو را توسط پارچههای نخی که رطوبت را بگیرد و برای زنبورها ضرر نداشته باشد پر کنید.
- سوراخ پرواز را کوچک نمایید.
- تا حد امکان کندوها را از باد و باران محافظت کنید.
- اگر ضرورت پیدا کرد که کندو را در زمستان تغذیه کنید، باید این کار را در روزهای آفتابی که درجه حرارت در حدود 10 تا 12 درجه است انجام دهید.
- زنبورهای خود را حرکت دهید: برای اینکه زنبور عسل در زمستان دمای متعادلی برای زندگی داشته باشد باید آنها را به جاهایی منتقل کنید که در زمستان آفتاب به آن مکان بیشتر از سایر نقاط میتابد. بهترین زمان انتقال کندو بعد از غروب آفتاب و در تاریکی شب است تا کلیه زنبوران کارگر به کندو بازگشته باشند. یا اینکه صبح زود قبل از طلوع آفتاب و پرواز زنبوران اقدام به انتقال کنید.
- به آنها باد شکن بدهید: باید کندوها را در برابر وزش بادهای زمستانی مصون نگهدارید. برای این کار کندوها را به جاهایی منتقل کنید درخت داشته باشد تا جلو باد را بگیرد یا اینکه در مقابل باد حصار بکشید.
- تهویه مناسب برای کندوها فراهم کنید.
- کندوها را بپوشانید: اگر در منطقهای زندگی میکنید که در آن برف زیاد میبارد و دمای هوا پایین است، توصیه میشود روی کندوها را بپوشانید تا زنبورها از سرما حفظ شوند.
- عایق کردن کندو: در اواخر فصل تابستان زنبورداران باید کندوهای خود را در برابر سرما عایق کنند تا کلونیهای خود را در شرایط خوب وارد فصل زمستان نموده و عوامل تضعیف کننده کلونیها را از بین ببرند. از روشهای مختلفی میتوان برای عایق کردن کندو استفاده کرد. برخی از آنها عبارتاند از:
- برای عایق کردن کندو باید قابها و طبقات اضافی را حذف و در حد امکان کلنی را فشرده کرد.
- فضای داخل کندو را با استفاده از قاب چوبی یا فیبری تنگ نموده تا فضای داخل کندو کاملا متراکم شود.
- پر کردن فضای خالی کندو با استفاده از کاه، روزنامه و مواد مشابه، به منظور جذب رطوبت اضافه و حفظ دمای کندو در فصل سرما.
- استفاده از روزنامه یا پارچه روی سقف و زیر درب کندو به منظور جذب رطوبت مازاد کندو برای زمستان گذرانی.
- محدود کردن دریچه پرواز کندو برای زنبور عسل در زمستان با استفاده از حالت دوم دریچه پرواز.
- نصب محافظ در مقابل دریچه پرواز کندوهای کف باز، به منظور جلوگیری از ورود موش به کندو.
- برای اینکه آب باران و برف از کندوها خارج شود باید کندوها شیب کمی داشته باشند. این شیب باید به سمت دریچه پرواز زنبورها باشد.
- یک روزنامه قیر اندود شده آماده کنید و کلنی زنبور عسل در زمستان را با آن عایق بندی کنید تا در برابر وزش بادهای سرد زنبورها سالم بمانند.
چگونه میتوان برای تغذیه زمستان زنبورها شربت تهیه کرد؟
پرورش زنبور عسل باید با تغذیه خوبی انجام شود. زنبور عسل در زمستان از ذخیره خود استفاده میکند اما اگر این ذخیره غذایی کم باشد آنها را با مشکل روبه رو میسازد. معمولا غلظت شربت محرک بهاری را به نسبت ١ به ١(يک کيلوگرم شکر در يک ليتر آب) در نظر میگيرند و نتيجه خوبی که اين نسبت نشان داده، این است که این ترکیب همانند ترکیب گلها برای زنبوران عمل میکند.
برای تغذيه زنبور عسل در زمستان بهتر است از شربتی به نسبت ٣ به ٥ (دارای ٥ قسمت شکر و ٣ آب) استفاده شود. همچنين ثابت شده است که زنبوران اين نسبت شربت را در مقابل ساير غلظتها با سرعت عمل بيشتر و صرف کمترين انرژی به غذای زمستانی تبديل میکنند.
بهتر است که در تغذيه زمستانی کندوها، از قبل مقدار غذای موجود (ذخيره شده) در داخل هر يک از کندوها محاسبه شده باشد و سپس بقيه غذای مورد نياز هر کندو را محاسبه کرده و به وسيله شربت نياز کندوها را برطرف کرد تا اينکه کندوها به مقدار کافی غذای ذخيره شده برای گذراندن فصل زمستان داشته باشند.
راه دیگری که میتوان مقدار غذای زمستانی مورد نياز يک کندو را حساب کرد بررسی کردن تعداد شانهای آنها است. یعنی تعداد شانهايی که روی آنها را زنبور پوشانده است، (پر از زنبور باشند) برآورده میکنند و به ازای هر شان با توجه به نوع کندو مثلا برای يک کندوی لانگستروت ٥/١ کيلوگرم و يک شان دادانت را حدود ٢ کيلوگرم شکر برآورد میکنند. علاوه بر آن مقدار يک کيلوگرم شکر نيز به خاطر انرژی که در موقع تبديل شربت به عسل مصنوعی و انتقال آن به حجرهها مصرف میشود نیز در نظر میگیرند.
شروع فصل زنبورداری
بعد از اینکه زنبور عسل در زمستان توانست زنده بماند و به بهار برسد کار او شروع میشود. به عبارتی بهار بهترین موقع برای شروع زنبورداری است و بهترین ماه برای این کار فروردین و اردیبهشت خواهد بود. زیرا درختان میوه و گلهای جوان دارند و تازه شکوفه کردهاند. علت آغاز کار در بهار، این است که شکوفههای بهاری و طولانی شدن روز، باعث میشود که زنبورها جنب و جوش خود را زودتر شروع کنند و این امر به اجتماع زنبورها امکان میدهد تا برای ذخیره سازی عسل افراد خود را به موقع افزایش دهد.
پرورش زنبور عسل در بهار باعث میشود نیروی لازم برای زمستان گذرانی را داشته باشند. پس بهتر است شروع کار خود را به بهار بسپارید.
جمع بندی
پرورش زنبور عسل باید به گونهای انجام شود که زنبور عسل در زمستان دچار مشکل نشود. اگر نتوانید کلنی زنبورها را از سرما و شرایط آب و هوایی زمستان نجات دهید مطمئنا زمینه مرگ زنبورهای خود را فراهم کردهاید. زنبور عسل اگر نتواند زمستان گذرانی خوبی داشته باشد در بهار هم تولید عسل خوبی نخواهد داشت.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات زنبورداری 118فایل نیز دیدن فرمایید.