در این مقاله بخوانید
تقویم زنبورداری یا نقشه راه زنبورداران چیست؟ برای پرورش زنبور عسل به چه چیزی نیاز داریم؟ چگونه از وضعیت ملکه در ماههای سرد مطلع میشویم؟ در چه دمایی زنبورها را برای دفع مدفوع در زمستان باید آزاد کنیم؟ چگونه آموزش صفر تا صد زنبورداری را فرا بگیریم؟ با ما همراه باشید تا به جواب سوالاتتان دست پیدا کنید.
مقدمه
تقویم زنبورداری با توجه به شرایط آب و هوایی و زمان گلدهی گیاهان هر منطقه تنظیم میشود. زنبورداران به روشهای مختلفی در طي سال کندوها را مدیریت میکنند. آنها با استفاده از تجارب و دانش روز روشی را انتخاب میکنند که باعث افزایش تولید عسل، گرده، جمعیت و ساير موارد شوند. از آنجا که پرورش زنبور عسل تحت تأثیر وضعیت آب و هوایی و زمان گلدهی گیاهان هر منطقه قرار دارد بنابراین یکی از مهمترین نکات در فعالیت زنبورداری انتخاب صحیح محل زنبورستان است.
تقویم زنبورداری، نقشه راه زنبورداران!
برای تنظیم تقویم زنبورداری یک منطقه نیاز به داشتن اطلاعات از تاریخ گلدهی گیاهان وجود دارد. زنبورداری موفقتر است که شناخت کاملی از تاریخ گلدهی گیاهان داشته باشد. با توجه به این اطلاعات میتوان از بهترین روشهاي مدیریتی با توجه به فصول مختلف سال استفاده كرد.
شروع گلدهی گیاهان، زمانی است که چند غنچه اولیه به طور کامل باز شود و پایان گلدهی زمانی است که گلها پژمرده شوند و تشکیل میوه آغاز شود. با ثبت زمان گلدهی و مدت دوام گلها در طول یک سال، اطلاعات لازم برای تاریخ گلدهی گیاهان، جمع آوری شده و میتواند مورد استفاده قرار گیرد.
ميزان نوش يا شهد در گلهای شکوفا شده، معمولا در شرایط محیطی مناسب افزایش مییابد. در مرحله پژمردگی مقدار ترشح نوش يا شهد کاهش مییابد، زمان باز شدن گل با ترشح نوش ارتباط مستقیمی دارد. بعضی گیاهان فقط در صبح، برخی در عصر و دستهاي از گياهان در تمام طول روز نوش یا شهد ترشح میکنند. برای پرورش زنبور عسل باید بهترین اقلیم و بهترین شرایط آب و هوایی را انتخاب کنید.
داشتن تقویم زنبورداری به بقای زنبورها نیز کمک میکند. یک زنبوردار باید چگونگی ورود و خروج و زمان باز و بسته کردن درب کندو را بداند، زیرا وظیفه او نگهداری و پرورش زنبورها است. اگر در شرایط بد درب کندو را باز بگذارد باعث از بین رفتن زنبورها میشود. ما در ادامه به طور کلی تمام ماهها را برای شرایط بهتر پرورش زنبور عسل مورد بررسی قرار میدهیم.
فروردین
فقط در شرایط ویژه و اگر کار مهمی دارید درب کندوها را باز کنید. مثلا زمانی که میخواهید به کندو غذا بدهید یا از وضعیت ملکه آگاه شوید. در تقویم زنبورداری فروردین زمان مناسبی برای باز کردن درب کندو نیست زیرا هنوز پوشش گیاهی مناسبی برای تهیه شهد و گرده فراهم نشده است. البته به این نکته توجه کنید که پرورش زنبور عسل در هر منطقه با منطقه دیگر متفاوت است و تقویم زنبورداری متفاوتی دارند.
اردیبهشت
داخل کندوها را طبقه گذاری کنید. از آنجایی که گرده گل در این ماه زیاد میشود زنبورهایی که به نسبت جوان هستند و تجربه کمی در تولید عسل و جمع آوری شهد دارند دچار یبوست میشوند. ملکه در این ماه شروع به تخم ریزی میکند.
خرداد
اگر میزان شهد و گرده گل در کندو زیاد باشد شرایط مناسب برای تخم گذاری ملکه مهیا میشود و ملکه در این ماه بیشترین تخم ریزی را خواهد داشت. اگر شرایط آب و هوایی مناسب است میتوانید در این ماه زنبورها را به جای دیگری انتقال دهید. همچنین اگر ملکه در کندو نیست یا شرایط مناسبی برای تخم گذاری ندارد میتوانید ملکه را عوض کنید.
مرداد
در تقویم زنبوداری در اکثر مناطق این ماه زمان برداشت عسل است. برداشت عسل باید با دقت و با احتیاط کامل انجام شود. وقتی قابها را برای برداشت عسل از کندو خارج میکنید مومهای اضافی آن را تمیز نکنید.
شهریور
این ماه با نزدیک شدن به فصل پاییز و کم شدن شهد گیاهان زمان ذخیره سازی مواد غذایی در کندو است. البته این ماه در تقویم زنبورداری به ماه غارت هم معروف است. جمعیت زنبورها در این ماه کم میشود و زنبورهای کارگر از شر زنبورهای نر خلاص میشوند. در این ماه باید تغذیه زمستانی را شروع کنید و فصل برداشت عسل تمام میشود.
مهر
تغذیه زمستانی تا آخر این ماه انجام میشود. اگر متوجه غارت کندوها شدید باید شرایط لازم برای حفاظت و پرورش زنبور عسل را به کار بگیرید. سوراخ کندوها را کوچک کنید و روی کندوها را با روزنامه یا یک پارچه بپوشانید.
آبان
اگر زنبورها در کنار آب بودند و از آن تغذیه میکردند یعنی ملکه زنده است و کار تخم ریزی را انجام میدهد. در تقویم زنبوداری این ماه برای مقایسه و بررسی جمعیت کندو و میزان تولید عسل آنها است. شرایط داخل کندو باعث کپک زدن قابهای عسل میشود. برای جلوگیری از این اتفاق بین قاب و دیوارهها یک سانتیمتر فاصله بگذارید.
آذر
پرورش زنبور عسل از این ماه به بعد تقریبا سخت است زیرا باید آنها را از شرایط سرد و سخت زمستان نجات دهید. سوراخ کندوها را تمیز کنید و مومهای قدیمی و کهنه را ذوب کنید.
اسفند
برای اینکه بدانید ملکه زنده است از سوراخ کندو وضعیت زنبورها را بررسی کنید. اگر مشاهده شد آنها در حال حمل گرده گل هستند یعنی ملکه زنده است و کار تخم ریزی را انجام میدهد. کندو را گرم نگه دارید و غذای زنبورها را فراهم کنید.
جمع بندی
پرورش زنبور عسل باید طبق تقویم زنبورداری انجام شود. این کار باعث میشود زنبوردار در هر ماه بداند چه اقداماتی را باید انجام دهد. همچنین میفهمد در فصل زمستان چگونه کندوهایش را از سرما حفظ کند. تقویم زنبورداری برای هر منطقه متفاوت است و این کاملا به شرایط آب و هوای منطقه بستگی دارد.
پیشنهاد می کنیم برای مطالعه بیشتر از سایر مقالات زنبورداری 118فایل نیز دیدن فرمایید.